Stilzwijgen biedt draagvlak voor criminelen
4 december 2019
De bescherming van de sociale omgeving zorgt ervoor dat daders, verdachten en criminelen maar moeilijk uit dat circuit kunnen komen. De samenstellers van het laatste deelrapport van de Monitor Georganiseerde Criminaliteit (MGC) pleiten dan ook voor een aanpak waarbij meer wordt ingezet op de meldingsbereidheid van de omgeving. De uitkomsten zijn afkomstig uit een doorlopend onderzoeksproject van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) naar georganiseerde criminaliteit in Nederland.
Het WODC heeft ruim 30 grootschalige opsporingsonderzoeken bekeken, waaruit is gebleken dat maar weinig verdachten in het vizier komen bij justitie door een tip van een burger of aangifte. Angst speelt een rol, maar er heerst ook een cultuur van Horen, zien en zwijgen. De recente liquidaties zijn prominent in het nieuws, toch lijkt de wereld van de drugshandel voor velen een ver-van-mijn-bed-show. De kans om criminelen in de kraag te vatten lijkt juist groter bij een hogere meldingsbereidheid omdat mensen in de directe omgeving ander gedrag zouden kunnen waarnemen of wellicht vermoedens hebben.
Verbod op cash
Ondernemers en dienstverleners hebben een meldplicht wanneer zij de aanwezigheid van crimineel geld vermoeden. De onderzoekers van WODC schrijven dat een wondermiddel niet bestaat, maar wel maatregelen zijn te bedenken. Cash geld boven een bepaalde grens bijvoorbeeld. Het ministerie van Justitie en Veiligheid is juist gestart met een consultatieronde over een nieuwe wet tegen witwassen. Een bedrag van € 3.000,- is in dat kader genoemd.
Aanpak georganiseerde criminaliteit
De verwevenheid tussen georganiseerde criminaliteit en haar omgeving wordt in publieke discussies nogal eens vanuit een dreigingsperspectief besproken (‘ondermijning’). Dezelfde verwevenheid biedt echter ook kansen voor de aanpak; een omgeving die georganiseerde criminaliteit mogelijk maakt, kan het criminele groeperingen ook moeilijker maken. Die tegenkracht en weerbaarheid van de omgeving kan worden gestimuleerd door overheidsoptreden, door een gerichte combinatie van strafrechtelijk optreden en andere maatregelen die onwetendheid, profijt en angst terugdringen.
De strategie van Platform Veilig Ondernemen Oost-Nederland is erop gericht in Publiek-Private Samenwerkingen preventief de strijd tegen Ondermijning aan te gaan. Op de informatieavonden wordt altijd de mogelijkheid geschetst volledig anoniem melding te doen bij Meld Misdaad Anoniem.
(Bron: Hardnekkige georganiseerde criminaliteit vraagt om een brede aanpak (WODC)