Het verschil dat jouw melding kan maken

24 maart 2023

Als je iets verdachts ziet, maak je daar melding van. Als je vreest voor je eigen veiligheid, doe je dat anoniem. Zo kun je een ander redden, je eigen veiligheid waarborgen en de samenleving een stukje weerbaarder maken tegen (georganiseerde) misdaad.

 

Toch is het aantal meldingen bij Meld Misdaad Anoniem in 2022 achtergebleven op 2021. In dit artikel leggen we uit waarom jouw melding het verschil maakt. 

(Deze bijdrage komt van PVO Brabant-Zeeland, auteur Nick van Tiggelen, PVO Oost-Nederland plaatst deze bijdrage in het kader van kennisdeling over #SamenVeiligOndernemen)

Aantal anonieme meldingen daalt na sterke piek

Het aantal meldingen bij Meld Misdaad Anoniem is dit jaar drastisch teruggelopen vergeleken bij de twee voorgaande jaren. Daar moet echter wel een kanttekening bij worden geplaatst. Tijdens de coronacrisis en de lockdowns steeg het aantal meldingen namelijk sterk. Mensen waren vaker thuis en hadden minder te doen. Daarnaast waren veel mensen verontwaardigd over de rellen en vernielingen die plaatsvonden toen de avondklok werd aangekondigd. Dat alles had een positief effect op de alertheid en meldingsbereidheid.

Dit effect lijkt inmiddels echter volledig weggeëbd. De stijging van ruim 20% die we in 2020 en 2021 zagen blijkt helaas niet door te zetten. Gelukkig wordt er nog steeds veel gemeld. In 2022 werden door Meld Misdaad Anoniem 18.857 meldingen doorgezet naar de politie. Ruim de helft van deze meldingen had betrekking op drugscriminaliteit.

Melden maakt het verschil

We laten graag zien wat je nou concreet bereikt met een anonieme melding. Tegelijk willen we onze dankbaarheid uitspreken naar de duizenden mensen die in 2022 een melding hebben gemaakt. Dankzij deze meldingen zijn er in totaal ruim 3.000 verdachten en 600 wapens van de straat gehaald. De weerslag die dat heeft op onze samenleving valt haast niet te overschatten.

Wat betekent dat dan concreet voor de betrokkenen? Voor een gezin in Mijdrecht betekende het dat de stelselmatige mishandeling van moeder en kind door de vader eindelijk stopte. Voor winkeliers in Rotterdam betekende het dat een notoire overvaller die al meerdere winkeliers had bedreigd met een vuurwapen eindelijk werd gepakt. Voor de Zwolse politie betekende het dat zij een ernstig lek konden dichten: een corrupte agent die informatie verkocht aan de onderwereld werd ontmaskerd.

De gevolgen als je niet meldt

We zien dus wat voor geweldig effect een melding kan hebben, maar moeten ook het pijnlijke effect van het uitblijven van meldingen benoemen. Dit zien we namelijk ook terug in de resultaten. Zo gaat een daling in het aantal meldingen van hennepkweek al jaren gepaard met een daling in ontmantelingen van kwekerijen. Dit is bovendien geen effect van de coronacrisis zoals we dat hierboven beschreven, maar lijkt een stabiele trend te zijn. Waar er in 2017 nog 4.600 kwekerijen werden ontmanteld, liep dit aantal over de afgelopen jaren gestaag terug naar 1.060 in 2022. 

Volgens netbeheerders is stroomdiefstal echter niet teruggelopen. Dat betekent dat het aantal hennepkwekerijen onverminderd hoog moet zijn, maar de pakkans met meer dan 75% is gedaald. Hieraan zien we hoe belangrijk meldingsbereidheid is voor de veiligheid en weerbaarheid van onze samenleving. Hoe minder meldingen, des te kleiner de kans dat we criminelen weten te stoppen.

Het is wél jouw zaak

Je weet nu dat jouw melding een wereld van verschil kan maken, voor burgers, voor ondernemers en voor de samenleving als geheel. Er zijn echter ook de nodige misvattingen. De grootste misvatting die we vaak horen: “Ik wil mijn neus niet in andermans zaken steken.” Deze denkwijze is pijnlijk kortzichtig en laat zien waarom we nog een lange weg te gaan hebben als het gaat om meldingsbereidheid.

Als je strafbare feiten op het spoor komt, zijn dat namelijk altijd jouw zaken. Jij maakt de keuze om criminaliteit oogluikend toe te staan, of om het een halt toe te roepen. Jij maakt de keuze om slachtoffers te redden, of om ze aan hun lot over te laten. Jij maakt de keuze om je rol te pakken in de collectieve weerbaarheid van onze samenleving, of om de boel te laten verloederen. Niets doen is ook een keuze, de foute keuze!

Een melding is geen beschuldiging

Een andere misvatting is het gevoel dat je als melder iemand valselijk of lichtzinnig beschuldigt van een strafbaar feit. Vooral als het gaat om signalen van criminaliteit ervaren mensen een drempel om te melden. Men maakt dan immers geen melding van een misdaad maar enkel van een signaal of vermoeden. Het is in deze context belangrijk om twee zaken te onthouden:

Ten eerste is een melding geen beschuldiging. Besef dat je niets hoeft te bewijzen. Jij bent niet degene die deze zaak uiteindelijk rond moet krijgen, noch ben je degene die tot vervolging overgaat. We leven in een rechtsstaat waarin verdachten verregaande rechtsbescherming krijgen. De procedures die volgen op jouw meldingen garanderen een eerlijke rechtsgang. Ten tweede zijn de signalen waar opsporingsinstanties op wijzen gestoeld op uitgebreide kennis en ervaring. Het zijn op zichzelf vaak geen misdrijven, maar ze verantwoorden wel degelijk dat je een melding maakt.

Melden bij de politie

Als je strafbare feiten ontdekt, maak je daarvan melding bij de politie. Dit doe je via 0900-8844, of door het meldformulier in te vullen op de website. Het voordeel aan dit formulier is dat je de tijd kunt nemen om het in te vullen. Bovendien kun je op deze manier documenten en bewijsstukken toevoegen, bijvoorbeeld foto’s.

Door op deze manier te melden ben je altijd herleidbaar. Je gegevens worden genoteerd en je naam komt in het dossier. Dat is enerzijds heel goed: de politie kan je later aanvullende vragen stellen en je kunt later eventueel worden opgeroepen als getuige in een rechtszaak. De kans dat een crimineel wordt veroordeeld stijgt daardoor flink. Het kan echter ook eng zijn als een crimineel weet dat jij een rol hebt gespeeld in zijn veroordeling. Juist dat probleem en die drempel worden weggenomen door Meld Misdaad Anoniem.

Gegarandeerd anoniem melden bij Meld Misdaad Anoniem

In Nederland kun je (vermoedens van) criminaliteit al twintig jaar melden bij Meld Misdaad Anoniem. Dat doe je via 0800-7000 of via deze link. Een melding bij Meld Misdaad Anoniem is altijd anoniem. Anonimiteit staat voor deze organisatie op de eerste plaats. Jouw anonimiteit gaat zelfs boven het belang van het onderzoek. Als men ook maar enigszins twijfelt of ze jouw anonimiteit kunnen garanderen, wordt je melding niet in behandeling genomen. 

In de twintig jaar dat Meld Misdaad Anoniem bestaat verwerkte de organisatie in totaal ruim 300.000 meldingen. Dit leidde tot meer dan 36.000 aanhoudingen. Enerzijds zien we hieraan hoe groot de impact van anoniem melden is op onze samenleving. Anderzijds laat het zien dat jouw melding wel degelijk tot resultaten leidt. 

Kan anoniem melden altijd?

Het is belangrijk dat je als burger anoniem een melding kunt maken, maar in de praktijk is anonimiteit niet altijd mogelijk. Zodra een dader weet dat jij al enige van zijn criminele activiteiten afweet, is een melding immers altijd te herleiden naar jou. Heb je als verhuurder van een pand bijvoorbeeld een hennepkwekerij ontdekt tijdens een inspectie en maak je daarvan meteen melding? Dan wordt het voor Meld Misdaad Anoniem vrijwel onmogelijk om jouw anonimiteit te garanderen. Meld Misdaad Anoniem kan en mag jouw melding in dergelijke gevallen vaak niet doorzetten. Dat betekent echter niet dat je geen melding kunt maken!

Anoniem melden bij het Team Criminele Inlichtingen

Voor ernstige zaken kun je in deze gevallen terecht bij het Team Criminele Inlichtingen van de politie. Kom je bijvoorbeeld iets te weten over de productie van drugs, de handel in drugs, het witwassen van geld, het uitbuiten van mensen of het schenden van milieuwetgeving, dan kun je daarmee terecht bij het TCI. Net als Meld Misdaad Anoniem neemt het TCI de nodige stappen om jouw anonimiteit te bewaken. Het TCI heeft hierbij echter meer ruimte om maatwerk te leveren en samen met jou te kijken welke stappen het beste passen bij jouw situatie.

 

Het eerste contact verloopt via het Team Nationale Inlichtingen (TNI). Het TNI is bereikbaar op nummer 088-6617734. Het TNI zet je melding vervolgens door naar het TCI. Past je melding niet binnen het werkveld van de TCI, dan verwijst men je door naar het juiste loket.